Tôm Việt tăng trưởng mạnh tại EU, trở thành “vùng trú ẩn” giữa biến động thuế Mỹ

Xuất khẩu tôm Việt Nam sang Liên minh châu Âu (EU) trong nửa đầu năm 2025 ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, đạt hơn 252 triệu USD – tăng 16% so với cùng kỳ năm ngoái. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), EU đang dần trở thành “vùng trú ẩn” mới của các nhà xuất khẩu tôm quốc tế, trong bối cảnh môi trường thương mại toàn cầu tiềm ẩn nhiều rủi ro

EU hiện chiếm khoảng 12% tổng kim ngạch xuất khẩu tôm của Việt Nam và được đánh giá là thị trường tăng trưởng ổn định nhất trong giai đoạn đầu năm 2025. Nhiều quốc gia thành viên ghi nhận sự bứt phá rõ nét, nổi bật là Đức tăng 24%, Bỉ tăng 31% và Pháp tăng gần 20%. Ngược lại, Hà Lan – một trong những thị trường lớn – ghi nhận mức giảm nhẹ 4%, cho thấy xu hướng phân hóa và thay đổi trong cơ cấu tiêu dùng nội khối.

Tôm chân trắng tiếp tục là sản phẩm chủ lực, mang về 206 triệu USD, tăng 17,8% so với cùng kỳ, chiếm gần 82% tổng giá trị xuất khẩu tôm sang EU. Cả hai dòng sản phẩm chính đều ghi nhận tăng trưởng tích cực: tôm chế biến (HS16) đạt gần 97,4 triệu USD (tăng 17%) và tôm sống, tươi hoặc đông lạnh (HS03) đạt 108,7 triệu USD (tăng 18,6%).

Trong khi đó, xuất khẩu tôm sú giảm 7,1%, đạt khoảng 25 triệu USD. Cụ thể, tôm sú đông lạnh giảm 7,6% và tôm sú chế biến giảm 3,9%, phản ánh nhu cầu phục hồi đối với loại tôm này tại EU vẫn chưa thực sự khả quan.

Đáng chú ý, xuất khẩu các loại tôm khác đạt 20,7 triệu USD, tăng mạnh 33,2%, trong đó các sản phẩm chế biến khác (HS16) tăng đến 50%. Theo VASEP, điều này cho thấy EU đang mở rộng nhu cầu tiêu thụ các dòng tôm biển không truyền thống, ưu tiên các sản phẩm chế biến có giá trị gia tăng cao, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về tiện lợi và an toàn thực phẩm.

Việc EU trở thành điểm đến hấp dẫn hơn đối với các nhà xuất khẩu tôm quốc tế còn xuất phát từ bối cảnh chính trị – thương mại tại Mỹ. Việc Tổng thống Donald Trump đề xuất áp thuế chống trợ cấp đối với hàng hóa nhập khẩu, bao gồm cả tôm, đã khiến nhiều doanh nghiệp chuyển hướng sang thị trường châu Âu để giảm thiểu rủi ro.

Bên cạnh đó, tăng trưởng kinh tế ổn định và khả năng kiểm soát lạm phát sau đại dịch đã giúp sức mua tại EU phục hồi tích cực. Theo số liệu từ Rabobank và Kontali, lượng tôm nhập khẩu của EU đã tăng liên tục kể từ đầu năm 2024, ước tính tăng 25% trong nửa đầu năm 2025. Riêng doanh số tại các nước châu Âu ngoài khối EU cũng tăng 8%.

Tính đến tuần 23 (2 – 8/6), khối lượng nhập khẩu tôm từ Ecuador vào EU tăng 49% so với cùng kỳ năm trước; trong khi nhập khẩu từ Ấn Độ cũng tăng 42%.

VASEP nhận định, EU là thị trường có yêu cầu khắt khe về chất lượng, minh bạch và truy xuất nguồn gốc. Doanh nghiệp muốn đẩy mạnh xuất khẩu vào thị trường này cần đảm bảo các chứng nhận quốc tế như ASC, GlobalG.A.P hay Organic. Đồng thời, xu hướng tiêu dùng tại EU đang dịch chuyển rõ rệt về phía các sản phẩm chế biến cao cấp, thân thiện với môi trường và có thương hiệu.

Một ví dụ điển hình là Madagascar, với chiến lược xây dựng thương hiệu quốc gia cho tôm sú, hiện đang chiếm lĩnh phân khúc cao cấp tại Pháp.

Do vậy, theo Hiệp hội, các doanh nghiệp Việt muốn gia tăng xuất khẩu vào thị trường EU cần phải có chiến lược tiếp thị rất cụ thể, giúp xây dựng hình ảnh thương hiệu cho sản phẩm của mình.

Để giữ vững và mở rộng thị phần tại EU trong nửa cuối năm 2025 và xa hơn, doanh nghiệp Việt Nam cần chuyển đổi chiến lược cạnh tranh từ lấy giá làm trọng sang ưu tiên chất lượng, tính bền vững và minh bạch.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần phát triển sản phẩm cao cấp, tăng cường truy xuất nguồn gốc và thâm nhập vào hệ thống bán lẻ xanh.

Nguồn: nguoinuoitom.vn