Mỹ áp thuế đối với tôm nhập khẩu: “Cú hích” hay rào cản cho ngành thủy sản Việt Nam?

Vào cuối năm 2024, thông tin về việc Mỹ áp thuế đối với tôm nhập khẩu đã thu hút sự chú ý lớn từ ngành thủy sản toàn cầu. Là một trong những thị trường xuất khẩu tôm lớn nhất của Việt Nam, Mỹ không chỉ mang lại doanh thu khổng lồ mà còn là điểm tựa giúp nâng cao giá trị và thương hiệu cho tôm Việt.

Với giá trị xuất khẩu hàng năm đạt hàng tỷ USD, Việt Nam sẽ đối mặt với nhiều thay đổi

Tuy nhiên, chính sách thuế mới có thể làm thay đổi cục diện, tạo nên cả cơ hội lẫn thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam. Liệu đây là một cú hích thúc đẩy sự đổi mới, hay một rào cản làm giảm sức cạnh tranh của tôm Việt trên trường quốc tế?

Nguyên nhân Mỹ áp thuế đối với tôm nhập khẩu

Bối cảnh kinh tế và chính trị

Mỹ đang đẩy mạnh bảo vệ ngành thủy sản nội địa trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt từ các quốc gia xuất khẩu lớn như Ấn Độ, Thái Lan, Indonesia và Việt Nam. Các nhà sản xuất Mỹ cho rằng tôm nhập khẩu với giá thấp đã làm suy yếu thị trường nội địa, buộc chính phủ phải can thiệp bằng cách áp dụng chính sách bảo hộ thương mại mạnh mẽ. Xu hướng này phản ánh chiến lược bảo vệ lợi ích kinh tế và giảm phụ thuộc vào hàng nhập khẩu của Mỹ.

Quy trình điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp

Bộ Thương mại Mỹ (DOC) và Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ (USITC) đã tiến hành điều tra để xác định hành vi bán phá giá và trợ cấp từ các quốc gia xuất khẩu. Kết quả chỉ ra rằng một số nước đã trợ giá sản xuất hoặc xuất khẩu tôm với giá thấp hơn giá trị thực. Điều này dẫn đến quyết định áp thuế để bảo vệ ngành thủy sản nội địa, đồng thời cân bằng thị trường.

Các quốc gia bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế mới

Danh sách các quốc gia bị áp thuế

Ba quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi chính sách này bao gồm Ấn Độ, Thái Lan, và Việt Nam. Ấn Độ là quốc gia xuất khẩu tôm lớn nhất sang Mỹ và chịu mức thuế cao nhất, do sản lượng xuất khẩu vượt trội và giá bán thấp. Thái Lan và Việt Nam, dù chịu mức thuế thấp hơn, cũng phải đối mặt với áp lực từ chi phí tăng cao và sự kiểm soát khắt khe từ phía Mỹ.

Việt Nam trong bối cảnh này

Việt Nam chịu mức thuế trung bình so với các quốc gia khác. So với Ấn Độ, sản phẩm của Việt Nam được đánh giá cao hơn về chất lượng và khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn của thị trường Mỹ. Điều này mang lại lợi thế cạnh tranh trong phân khúc cao cấp, nhưng cũng đồng nghĩa với việc cần đầu tư nhiều hơn vào công nghệ chế biến và chuỗi cung ứng để duy trì vị thế.

Tác động của thuế nhập khẩu đối với ngành tôm Việt Nam

Cơ hội cho ngành tôm Việt Nam

Nếu thuế được áp dụng đồng bộ giữa các quốc gia, Việt Nam có thể gia tăng sức cạnh tranh nhờ vào chất lượng sản phẩm vượt trội. Các sản phẩm giá trị cao như tôm hữu cơ, tôm chế biến là lợi thế lớn, đặc biệt khi nhu cầu về thực phẩm sạch và tiện lợi tại Mỹ ngày càng tăng.

Thách thức lớn từ chi phí và rào cản thị trường

Tuy nhiên, mức thuế mới cũng đặt ra thách thức không nhỏ, đặc biệt với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Chi phí sản xuất sẽ tăng cao do phải đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe về chất lượng, môi trường, và an toàn thực phẩm. Ngoài ra, nguy cơ mất thị phần vào tay các quốc gia như Ecuador hoặc Indonesia, vốn có chi phí sản xuất thấp hơn, cũng là mối đe dọa đáng kể nếu các doanh nghiệp Việt Nam không nhanh chóng đổi mới chiến lược.

Xu hướng xuất khẩu tôm sang Mỹ sau áp thuế

Sự điều chỉnh chiến lược của doanh nghiệp

Trước các rào cản mới, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã chủ động thay đổi chiến lược xuất khẩu. Triển khai mạnh mẽ vào công nghệ chế biến hiện đại, tối ưu hóa chuỗi cung ứng, và đảm bảo tính minh bạch để tăng giá trị cho sản phẩm. Một số doanh nghiệp còn đẩy mạnh hợp tác quốc tế để tận dụng mạng lưới phân phối tại Mỹ, giảm thiểu tác động từ các chính sách thuế.

Dự đoán về nhu cầu thị trường Mỹ

Dù chính sách thuế có thay đổi, thị trường Mỹ vẫn duy trì nhu cầu cao đối với các sản phẩm tôm chế biến sẵn và đông lạnh, nhờ tính tiện lợi và chất lượng vượt trội. Đây là cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh khai thác các sản phẩm tôm giá trị gia tăng, nâng cao vị thế trong phân khúc cao cấp, và giữ vững thị phần tại thị trường quan trọng này.

Nguồn: Tepbac.com