Năm 2025: Ngành nuôi trồng thủy sản chuyển mình mạnh mẽ theo hướng bền vững và thân thiện môi trường
Năm 2025 đánh dấu một bước chuyển quan trọng trong ngành nuôi trồng thủy sản khi các tiêu chí về phát triển bền vững, an toàn sinh học và bảo vệ môi trường trở nên bắt buộc hơn bao giờ hết. Trước những thách thức từ biến đổi khí hậu, suy giảm chất lượng nước và yêu cầu khắt khe từ thị trường xuất khẩu, người nuôi thủy sản đang dần áp dụng các mô hình và công nghệ tiên tiến nhằm tối ưu hiệu quả nuôi và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Tái sử dụng và tuần hoàn nước trong nuôi trồng
Hệ thống nuôi tuần hoàn (RAS – Recirculating Aquaculture System) tiếp tục được ứng dụng rộng rãi, đặc biệt trong nuôi tôm thâm canh. Nhờ khả năng tiết kiệm nước, giảm thiểu lượng nước thải và kiểm soát dịch bệnh hiệu quả, RAS trở thành giải pháp tối ưu cho những vùng thiếu nước hoặc chịu áp lực ô nhiễm nguồn nước tự nhiên.
Giảm phát thải carbon và nitơ
Các mô hình nuôi tôm hiện đại bắt đầu tích hợp các biện pháp nhằm giảm lượng khí thải CO2 và nitơ, bao gồm:
- Tối ưu hóa khẩu phần thức ăn, hạn chế lượng đạm dư thừa.
- Sử dụng vi sinh vật để kiểm soát chất thải hữu cơ.
- Áp dụng năng lượng tái tạo như điện mặt trời và khí sinh học (biogas) trong vận hành hệ thống ao nuôi.
Ngoài ra, một số nghiên cứu còn tập trung đánh giá “dấu chân carbon” của từng sản phẩm thủy sản xuất khẩu, góp phần thúc đẩy quy trình nuôi ngày càng thân thiện môi trường.
Thức ăn xanh và giảm sự phụ thuộc vào bột cá
Năm 2025, nhiều nhà sản xuất thức ăn thủy sản đẩy mạnh phát triển dòng sản phẩm “thức ăn xanh” với nguồn protein từ thực vật, vi tảo, côn trùng và phụ phẩm nông nghiệp, nhằm giảm áp lực lên nguồn lợi cá biển tự nhiên. Người nuôi cũng quan tâm hơn đến hiệu suất chuyển đổi thức ăn (FCR) và dinh dưỡng hỗ trợ hệ miễn dịch, giúp vật nuôi khỏe mạnh mà không cần dùng nhiều kháng sinh hay hóa chất.
Tăng cường truy xuất nguồn gốc và chứng nhận xanh
Đáp ứng yêu cầu từ các thị trường lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản, người nuôi và doanh nghiệp xuất khẩu đẩy nhanh quá trình chứng nhận các tiêu chuẩn như ASC, BAP, GlobalG.A.P… Đồng thời, các nền tảng truy xuất nguồn gốc dựa trên công nghệ blockchain ngày càng được ứng dụng rộng rãi, minh bạch hóa quy trình từ ao nuôi đến bàn ăn, bảo đảm cả về môi trường lẫn phúc lợi động vật.
Ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo (AI)
Thiết bị cảm biến, hệ thống giám sát tự động và camera AI giúp thu thập dữ liệu môi trường ao nuôi, phát hiện sớm dịch bệnh và tối ưu quản lý, mang lại hiệu quả cao hơn. Giải pháp này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn giảm thiểu sử dụng nước, thuốc và năng lượng – những yếu tố tác động lớn tới môi trường.
Mô hình nuôi kết hợp đa loài, tích hợp sinh thái
Một số mô hình mới được chú trọng gồm:
- Nuôi kết hợp tôm, rong biển, cá rô phi và nghêu nhằm xử lý sinh học nước thải, tận dụng chất thải hữu cơ đồng thời tạo thêm nguồn thu nhập.
- Nuôi thủy sản trong rừng ngập mặn, đồng lúa ao tôm giúp bảo tồn hệ sinh thái song song phát triển kinh tế.
Xu hướng nuôi trồng thủy sản năm 2025 không chỉ tập trung vào tăng sản lượng mà còn chú trọng hiệu quả lâu dài và trách nhiệm với môi trường. Những người nuôi không đổi mới sẽ bị tụt lại phía sau, trong khi các đơn vị tiên phong ứng dụng công nghệ mới, phát triển theo hướng xanh và bền vững sẽ có cơ hội lớn mở rộng thị trường cao cấp và nâng cao giá trị sản phẩm thủy sản Việt Nam.
Nguồn: Thuysanvietnam.com.vn
